“..ο ρόλος της Τέχνης είναι να ξεπλένει την σκόνη της καθημερινότητας από τις ζωές μας..»

P. PICASSO

"..Το να φωτογραφίζεις σημαίνει να βάζεις σε μια ευθεία το μυαλό, τη ματιά και την καρδιά..."
HENRI CARTIER-BRESSON

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

Η 17 ΝΟΕΜΒΡΗ ΤΟΥ ΑΝΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Βγαίνοντας προχθές απο το Βασιλικό θέατρο, μετά από την πολύ καλή παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε. «ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ Ο ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ», σε κείμενα του Νίκου Καζαντζάκη είχα πολλές αντικρουόμενες σκέψεις και συναισθήματα. Δεν γνωρίζω κατά πόσο η θεατρική παράσταση ακολούθησε κατά γράμμα το κείμενο του Καζαντζάκη, γιατί δεν έτυχε να το διαβάσω, αλλά πέρα από τις όποιες ανακρίβειες και τις διάφορες ιστορικές υπερβολές που αγγίζουν τα όρια της μυθοπλασίας, -αποδεκτές για ένα λογοτέχνημα που δεν φιλοδοξεί να αποτελέσει ιστορική διατριβή και αυτό το ήξερε ο Καζαντζάκης-, το υπόλοιπο κλίμα της κατά τα άλλα άρτιας τεχνικά παράστασης κινήθηκε, όχι βέβαια αντίθετα, αλλά κάπως ξόφαλτσα από το πνεύμα του μεγάλου Κρητικού δημιουργού. Παρόλη την δυναμική του το ερμηνευμένο κείμενο καλύφτηκε κάτω από ένα πέπλο χριστιανικής ηθικολογίας που δεν άφησε να ορθωθεί το ανάστημα του Ιουλιανού στην σωστή του διάσταση. Φυσικά και δεν τον περιέγραψε όπως θέλει η εκκλησία σαν «διώκτη του χριστιανισμού», πράγμα που ήταν αδιανόητο για τον Καζαντζάκικο τρόπο σκέψης και θα τους έπαιρναν με τα γιαούρτια…, αλλά τον έντυσε με μια ηρω’ι’κή διάσταση παραπλανημένου πιστού εντελώς άσχετη με την διανοουμενίστικη – φιλοσοφική του διάσταση και εντελώς έξω απο το κλίμα της τότε εποχής. Καμία αναφορά στις βιοπραγίες και το μένος των τότε χριστιανών κατά του Αρχαίου Ελληνικού ιδεώδους και τις ανακατατάξεις στην αυτοκρατορία. Σαν να πρόκειται για έναν υποδουλωμένο χριστιανικό λαό σε έναν αλλόθρησκο δυνάστη…. (Ένας ‘παοκτζής’ να ηγείται σε μία κοινωνία ‘αρειανών’,…για να μιλήσουμε με ποδοσφαιρική ορολογία…). Αν υποθέσουμε ότι ο Καζαντζάκης τότε που έγραψε το έργο ήταν επιφυλακτικός λόγω κοινωνικής πίεσης της εποχής, (άλλωστε είχε αφοριστεί για πιο αναίμακτα πράγματα..), το 2008 θα έπρεπε επιτέλους να παραγκωνιστούν οι όποιες αγκυλώσεις και να αφεθεί το πνεύμα του κειμένου να αναβλύσει ακέραιο με όλη την ιστορική του αλήθεια. Τελικά, παρ’ όλη την ψευδο-προοδευτικότητα της εποχής μας οι κύκλοι του ανορθολογισμού (εκκλησία κ.α.) εξακολουθούν να κρατάνε την εξουσία στις ψυχές και στις ζωές μας. Η ‘δικτατορία της θείτσας’ καλά κρατεί… Και ούτε και η τέχνη δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει κατάμουτρα. Και επειδή σήμερα γιορτάζουμε την αντίσταση σε μια άλλη, πιο υπαρκτή δικτατορία, την εξέγερση του πολυτεχνείου, αναρωτιέμαι πότε θα οργανώσουμε την δικιά μας αντίσταση και τα δικά μας πνευματικά ‘πολυτεχνεία’ κατά του ανορθολογισμού που μας καταπιέζει δυο χιλιάδες χρόνια τώρα……

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2008

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

1) Tελικά ο σύγχρονος άνθρωπος είναι τόσο πολυσχιδής και πολυπράγμων στην καθημερινότητα του, που σπάνια καταλήγει πουθενά. Ασχολείται με όλα και καταντάει στο τίποτα... Xθες το πρωί, πήρα μια αφορμή για να ξεφύγω από τους ρυθμούς της πόλης με το να βγω για μετρήσεις σε κάποιο χωράφι. Πήρα το αυτοκίνητο και το οδήγησα σε μια ήρεμη και γραφική πλαγιά. Ο ήλιος σιγά σιγά ανέβαινε στον ουρανό και φυσούσε ελαφρά .Το τοπίο γοητευτικό, με τα χωράφια να απλώνουν τα πληγωμένα, απατά δόντια του τρακτέρ, κορμιά τους στον ορίζοντα. Όλα ήταν ήσυχα και γαλήνια ...σχεδόν παραδεισένια. Έκλεισα τα μάτια για μερικά δευτερόλεπτα. Ένοιωσα ότι είχα επιτύχει, για μια στιγμή, για ένα απειροελάχιστο κλάσμα του χρόνου, την απόλυτη ευτυχία...(αν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει μια τέτοια λέξη). Ο νους μου είχε σωπάσει πια απτό άγχος και τις σκέψεις. (Τελικά έχει δίκαιο ο Κρισναμουρτι όταν μιλάει για την "σιγή του νου"). Τότε συνειδητοποίησα ,σαν σε έκλαμψη, πόσο ηλίθια και μάταια είναι όλα αυτά που τρέχουμε και αγωνιζόμαστε, απατό πρωί ως το βραδύ και χαλάμε τον εαυτό μας ,για την επίτευξη κάποιου σκοπού, που θα μας κάνει" ευτυχισμένους". Αφού η αληθινή ευτυχία (και χωρίς εισαγωγικά),βρίσκατε στα πιο απλά πράγματα και συγκεκριμένα στην απόλυτη παύση της ροής της συμπαντικής ενεργείας (ολοκληρωτικό άδειασμα), πράγμα αντίθετο με την πορεία του συγχρόνου ανθρώπου και την διαρκώς μεταλασσόμενη ροή της ενεργείας του. Και αυτή η απόλυτη ηρεμία=απόλυτη ευτυχία υπάρχει απλοχέρη στην φύση....Φτάνει να την αφουγκραστούμε.
2) Πως να διαπλάσεις τον εαυτό σου και την προσωπικότητα σου όταν έχεις να κάνεις δημόσιες υπηρεσίες. Όχι να έχουμε μόνο εμείς τύψεις για την κατάντια της ζωή μας.. Δεν φταίμε μονό εμείς ... Φταίει και το Κράτος. Αλλιώς αναπτύσσει τις πνευματικές του δυνάμεις ένας ευρωπαίος. Όχι μόνο γιατί έχει αφήσει πίσω του και νοιώθει βαθειά μέσα στο αίμα του τις ανταύγειες του Διαφωτισμού αλλά επειδή μεγαλώνει σε καλυτέρα ποιοτικό δημόσιο περιβάλλον. Επόμενο είναι στην Ελλάδα που ούτε Διαφωτισμό περάσαμε, ούτε έχουμε ποιότητα στη δημόσια ζωή μας κάθε φορά που μπορούμε να εξαπατήσουμε το Κράτος και τους λειτουργούς του δεν νοιώθουμε καμιά τύψη ή ενοχή. Αντίθετα αισθανόμαστε ένα είδος αυτονόητης δικαίωσης (η ….κλασική ελληνική «μαγκιά»). Αλλά δεν είναι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι "λειτουργοί" του Κράτους. Μονό αυτοί που το υπερασπίζονται ιδεολογικά. Οι περισσότεροι όχι μόνο ποτέ τους δεν το υπερασπίζονται αλλά κατά βάθος το συχένονται. Απλά δουλεύουν σε δημοσία υπηρεσία. Και όχι μόνο δεν ντρέπονται γι’αυτό αλλά είναι και περήφανοι. Γιατί μέσα αυτό το βάναυσο και απάνθρωπο οικονομικό σύστημα και μέσα στη ανθρωποφάγα αγοράς εργασίας του, το Δημόσιο παραμένει, έστω κατ’ επίφαση, ο μόνος χώρος που μπορούν ακόμα να λειτουργήσουν εργασιακές σχέσεις, να ισχύσουν οι νόμοι και να ψηλαφιστεί ένα είδος πρωτογενής ισότητας μεταξύ των εργαζομένων. Μια όαση ‘σοσιαλισμού’ μέσα στην απέραντη έρημο του άκρατου φιλελευθερισμού της εποχής μας. Και αυτήν την εποχή της καπιταλιστικής εξαθλίωσης το λεγόμενο "βόλεμα", σε μία δημόσια θεσούλα για κάποιον καταπιεσμένο πολίτη είναι μια, τρόπος του λεγειν, "επαναστατική πράξη"...
3) Η Εξουσία στηρίζεται ,σχεδόν από πάντα , στην κοινωνική συναίνεση. Αυτό που πρέπει να χτυπήσει στην ρίζα του είναι η κοινωνική ανοχή και συναίνεση και όχι η εξουσία αυτή καθαυτή. Όπως η ηθική εξουσία επιβλήθηκε με το πρόσωπο της θρησκείας (π.χ. Χριστιανισμός) στηριζόμενη στην κοινωνική συναίνεση που προκαλούσε η αδυναμία του ανθρωπίνου γένους να εξηγήσει τα φαινόμενα του κόσμου με την φτωχή λογική του. Το ίδιο και η σημερινή "αστική" δημοκρατία στηρίζεται στον εφησυχασμό των μαζών και στην ψευδαίσθηση τους πως αυτοί ασκούν την εξουσία μέσω των αντιπροσώπων τους. Η μεγάλη καμπίνα των ανθρώπων της εξουσίας. Ποσό διαφορετικά θα ήταν όμως αν δεν τους ακολουθούσε η κοινωνική συναίνεση που πρέπει να πολεμήσει Μ Ο Ν Ο με την γνώση και την παιδεία......
4) Ο πόνος τελικά ενυπάρχει μέσα στα πράγματα σαν την καυτερή πιπεριά μέσα σε μια πικάντικη σάλτσα. Από μονή της είναι αρνητική, ακατάλληλη "προς βρώση". Αλλά είναι αυτή που κάνει την σάλτσα πικάντικη και νοστιμίζει τα ΦΑΓΗΤΑ=Ζ Ω Η
5) Η φύση δεν έχει ανάγκη να ερωτευτεί...όλα σε αυτήν είναι τόσο τέλεια...ο άνθρωπος έχει ανάγκη τον έρωτα. Είναι τόσο ατελής...
6) ΧΑΣΟΥ ΧΑΜΕΝΕ ΚΟΣΜΕ ΚΑΙ Η ΤΑΞΗ ΣΟΥ ΜΑΖΙ

Η μεγαλύτερη επανάσταση και η πιο σωστή και θετική ενέργεια που μπορείς να κάνεις σε μια τόσο εξουσιαστική ,καταναλωτική και παραγωγική κοινωνία είναι να
Σ Κ Ε Φ Τ Ε Σ Α Ι , να μπορείς να σκέφτεσαι ...ακόμη.....