ΜΠΟΡΧΕΣ

‘ΜΠΟΡΧΕΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ’ :


«..Γνώρισα το έργο του Μπόρχες γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 70, όταν έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλιαράκι των Εκδόσεων PENGUIN, με τον σαγηνευτικό τίτλο «Labyrinths»…….., συνειδητοποίησα ότι η αγγλική γλώσσα δεν ήταν το κατάλληλο όχημα για να περιπλανηθώ σ’ αυτό το σύμπαν, κι έτσι, οπλισμένος με μια γερή δόση λατινικών και της γαλλικής γλώσσας, αυτοδιδάχθηκα Ισπανικά, μόνο και μόνο για να μπορέσω να εκχυλίσω όλους τους χυμούς αυτής της μαγικής λογοτεχνίας μέσα από την γλώσσα στην οποία ήταν γραμμένη..» ΑΧΙΛΕΑΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

Αυτά τα σαγηνευτικά λόγια για το λογοτεχνικό μεγαλείο του Μπόρχες δεν ανήκουν σε κάποιον τυχαίο Έλληνα θαυμαστή του μεγάλου Αργεντινού, αλλά στον επίσημο μεταφραστή του έργου του Μπόρχες στην Ελλάδα. Αυτόν που έβαλε τον μαγευτικό φανταστικό κόσμο των Τλών και του Άλεφ σε κάθε πολυθρόνα του νεοελληνικού μικροαστικού σαλονιού, ώθησε την εκδοτική του επιτυχία στην Ψωροκώσταινα και έφερε κυριολεκτικά τον Μπόρχες στην Ελλάδα, οδηγώντας από το χέρι αυτόν τον σχεδόν τυφλό μέγα διανοητή, ανάμεσα στους διαδρόμους των ελληνικών ακαδημιών και των άλλων θεσμικών οργάνων της κουλτουριάρικης ιδιοσυγκρασίας μας… Ο Ελληνας συγγραφέας και μεταφραστής δεν αρκέστηκε σε μια απευθείας μετάφραση από την πολυδιαδεδομένη και εύκολα τροποποιήσιμη Αγγλική γλώσσα. Έμαθε «αυτοδιδακτος» Ισπανικά για να μεταφέρει από το πρωτότυπο το γνήσιο πνεύμα των έργων του Μπόρχες. Ξεπερνώντας φιλολόγους θιασώτες και ακροβάτες της Ισπανικής γλώσσας και λογοτεχνίας έγινε ο πρεσβευτής του στην Ελλάδα και πήρε και το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης. Πόσοι έχουν τα κότσια για κάτι τέτοιο. (Και μιλάμε, για όσους ξέρουν για τεράστιο όγκο γραπτών, τελευταία εκδόθηκαν για δεύτερη φορά τα άπαντα πεζά – ποιήματα – δοκίμια, μεγάλο σχήμα, ογκώδεις ‘τσιμεντότουβλα’ γνώσεων που καθιστούν το διάβασμα περίπλοκη και απολαυστική διαδικασία – φυσικά δεν μπορείς να τα πάρεις στο κρεβάτι ή στην παραλία..).

Δεν θέλω, προς Θεού, να ηρωοποιήσω τον αξιοσέβαστο άλλωστε από το προσωπικό του έργο, κ. Κυριακίδη. Δεν το έχει ανάγκη, έτσι και αλλιώς. Αν και η στάση του αυτή πάντα θα διδάσκει. Απλά ζούμε μια δύσκολη οικονομικά και πολιτισμικά περίοδο (άραγε γιατί το ένα να επηρεάζει το άλλο ποτέ δεν το κατάλαβα, και όμως συμβαίνει… ισως όχι γιατί χωρίς επιδοτήσεις δεν γίνονται μεγάλα πνευματικά έργα αλλά περισσότερο γιατί το οικονομικό αγχος και η καταπίεση αποσυντονίζουν και ευνουχίζουν την φαντασία και χωρίς αυτήν δεν υπάρχει κάθε είδους έμπνευση και πρόταση τέχνης…) και έχουμε ανάγκη από φωτεινά παραδείγματα. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Ένα έργο ζωής που ολοκληρώθηκε εντελώς αντί-ακαδημαϊκά, μόνο με την θέληση και την αγάπη για την λογοτεχνία, απέναντι στο στείρο πολιτιστικό νεκροταφείο που μας περιτριγυρίζει και στα μύρια, υπαρκτά μεν αλλά ανεδαφικά οικονομικά προβλήματα που μας ταλανίζουν τελευταία. Μια σπινθηροβόλα κατάφαση στην ολοένα και αυξανόμενη κοινωνική άρνηση. Σαν την διαύγεια του δυνατού εσπρέσο. Σαν την ανάσα της Άνοιξης που μύρισε πρώιμα μέσα στον Φλεβάρη. Έρχονται και οι Απόκριες πάνω στο πολύχρωμο ανέμελο άρμα τους. Πλημμυρισμένες από πέπλα μυρωδάτης μεθυστικής ομίχλης τα πρωινά, ανακατεμένης με αφελείς υποσχέσεις τσιπουροκατανύξεων το απόγεμα, μετά την δουλειά και το γραφείο. Οφείλουμε να διαγράψουμε οριστικά και αμετάκλητα την μνημονιακή μιζέρια μας και να γίνουμε αισιόδοξοι. Τουλάχιστον επιφυλακτικά αισιόδοξοι…